Ceviz Fidanı Şebin

Ceviz Fidanı Şebin tüplü 40-50 cm boyunda                                                                          BAHÇE TESİSİ

Bahçe kurulmasında ilk adım dikilecek çeşitlerin belirlenmesidir. Çeşit belirlemede önemli konulardan birisi, cevizin çiçek yapısı ve buna bağlı olarak yeterli tozlanmayı sağlayacak özellik göstermesidir. Bahçe kurulacak yerin yaz ve kış sıcaklıkları önem taşır. Çünkü çeşidin soğuklama ihtiyacına göre yer seçilmezse bitkinin gelişmesinde, çiçeklenme ve meyve veriminde düşüşler olur.Cevizlerin çiçek açma dönemindeki soğuklar çok önemlidir.

Cevizler genellikle gelişme durumu ve uzun ömrü dikkate alınarak 10x10 m, 11x12 m aralıkla dikilmesi önerilmektedir.

Fidan Dikimi

Fidan dikimi ve dikim aralığı toprak yapısına bağlı olarak değişiklik gösterir.Dikim aralığı zayıf topraklarda 10X10 m. ; kuvvetli, taban yerlerde 12-14 m. olarak ayarlanmalıdır.Çukurlar ise en az 80 cm derinlik, 70 cm genişlik veya 60 cm derinlik, 50 cm genişlik olacak şekilde açılmalıdır. Çukur açılırken üst toprağın bir tarafa ve alt toprağın ayrı bir tarafa çıkarılmasına dikkat edilmelidir. Dikim çukurunun dip kısmına kök gübresi (250 g Triple Süper Fosfat ve 250 g Potasyum Sülfat) karıştırılarak konulmalıdır. Fidanın aşı noktası toprak seviyesinin  üzerinde kalacak şekilde dikim yapılmalıdır. Fidan dikimi yapılan yerde hakim rüzgarın estiği yönde fidanların diplerine herek dikilir ve iple bağlanır.

Dikim zamanı kırılan kökler kesilmeli ve fidanın aşı bölgesi topraktan yaklaşık 20 cm. yukarıda kalacak şekilde dikimi yapılmalıdır.Dikilen fidanlarda fidanın şekillenmesi için tepe vurması yapılır.Dikilen fidanların gövdesini güneş yanığından korumak için 1:1 oranında plastik beyaz renkli boya : su karışımı ile fidan gövdeleri boyanmalıdır.Dikimden sonra mutlaka can suyu verilmelidir.

 Yeni tesis edilen bahçelerde  aşı ile üretilmiş fidanlar kullanılmakta ve bu fidanlar daha erken (yaklaşık 4-5 yaşlarında) meyveye yatmaktadır.

Sonbaharda ağaç yapraklarının dökümünden itibaren ilkbaharda bitkiye su yürüyünceye kadar fidan dikilebilir. Kışları ılıman ve çok sert olmamak şartıyla, kurak bölgelerde sonbahar dikimi daha iyi olur.

 

 

Şekil : Fidan Çukurlarının Hazırlanması.

Ceviz Bahçelerinin Yıllık Bakım İşleri :

Sulama :Yıllık sulama suyu ihtiyacı yağışlarla birlikte 1200- 1350 mm civarındadır. Sulama periyodu geç ilkbahardan başlayıp hasat sonuna kadar devam eder. Geç sonbahar veya kış sulamaları çok kurak yıllarda veya toplam yağışın çok düşük olduğu yerlerde zorunlu olabilir. Toprakta gözlenen su sıkıntısı cevizlerde meyve iriliği ve meyve kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Tecrübeler ceviz yetiştiriciliğinde yüksek kaliteli iç ceviz üretiminin temelinde en önemli faktörlerin başında sulamanın geldiğini göstermektedir.

 

Gübreleme : Bahçe tesis edilmeden önce toprak analizleri ile besin maddesi kapsamı öğrenilmeli ve eksikliği tespit edilen besin maddeleri tamamlanmalıdır. Çünkü bitki besin maddeleri eksikliği, büyüme ve gelişmenin bir aşamasında duraklamaya neden olabilir. Yüksek kireç miktarı, bazı elementlerin alımını engellemektedir. Örneğin kireçli toprakta demir eksikliği oldukça yaygındır. Ceviz bahçelerinde yapılacak bir gübreleme programında, mutlaka yaprak ve toprak analizleri yapılmalıdır.

Dikimden önce yalnız fosfor ve potasyumlu gübre uygulanır. Dikimde azotlu gübreleme yapılmaz.

Şayet toprak analizi yapılmamışsa önerilen gübre miktarı aşağıdaki çizelgedeki gibidir.

 

Gübre Çeşidi	Gübre Miktarı	Verilecek Zaman
Azot	Yok	Dikim Zamanı
Amonyum sülfat veya Amonyum nitrat	100 Gr/ ağaç (Ağacın her yılı için)	ph göre
Triple süper fosfat	10-50 Kg/dekar	Dikim Öncesi
Potasyum sülfat	10-40 kg/dekar	Dikim Öncesi
Triple süper fosfat	10-30 kg/dekar	Dikim Sonrası
Potasyum sülfat	15-45 kg/dekar	Dikim Sonrası

 

 

Budama : Ceviz fazla oranda budama gerektirmeyen bir meyve türü olup, ilk fidanlar dikimde istenilen taç sistemini oluşturmak için sağlam 5-12 göz üzerinden budanırlar.İlk yılın kış budamasında doruk dal 180 cm.’den kesilir.Ayrıca doruk dalın tepe kısmına yakın boyunlu gözler koparılır.Seçilen ilk  ana dalın altındaki kuvvetli sürgünlerde uç alma yapılır.İleriki yıllarda verimi artırmak amacıyla taç içerisini sıklaştıran fazla kalınlaşmamış dallar dipten, taç yüzeyini oluşturan dallar ise 2-3 yıllık dal seviyelerinden budanarak seyreltme yapılır.Yaklaşık ağaç başına verim 120-150 kg.’dır.

 

 

Hasat ve Sonrası

Cevizde hasat zamanını belirleyen en belirgin özellik, yeşil kabuğunun (yaklaşık kabuğun 1/3’ünün) çatlamasıdır. İdeal hasat, dallarda silkeleme şeklinde yapılanıdır. Kesinlikle sopa, sırık vb. kullanılmamalıdır. Hasat edilen cevizlerin yeşil kabukları hemen temizlenir ve  havalı bir yerde örtüler üzerine serilerek kurutulur.Böylece cevizde kalitede bir kayıp olmaz.Tohumluk için ayrılan cevizler ise güneş almayan, havalı ve gölge bir yerde dikim tarihine kadar muhafaza edilmeli, kesinlikle fırında kurutulmamalıdır.

Hastalık Ve Zaralıları: En çok görülen hastalık ve zararlıları Karaleke (Ceviz yanıklığı), Antraknoz (Mantar hastalığı) ve Ceviz iç kurdudur.

Ceviz ağacı , meyvesi ve kerestesi yönüyle  oldukça önemlidir.Ayrıca yeşil  kabuğundan ve kökleriden  boya elde edilmektedir.Ceviz meyvesinde en fazla A vitamini bulunur (30 I-U  ). Yağ oranı  ise  % 60 ‘ ın üzerin-dedir.Cevizin  kuru ve taze tüketime uygun  çeşitleri vardır.

 

Ceviz ; 800-1800 saat soğuklama ihtiyacı gösterir.

Ceviz ağacı ; -25 ^oC , + 38 ^oC  ’ye  kadar dayanıklılık gösterir.

 

TESİSİ VE BAKIMI :

                                   

Ceviz ağaçları ; toprak bakımından  seçici olmamakla beraber  taban suyu seviyesi  kışın   2,5-3m.’den yukarı çıkmayan , fazla su tutmayan  gevşek, süzek, çakıllı,alüvyial topraklardan hoşlanır.

Cevizin  kirece dayanıklılığı fazladır.Yüksek  taban suyu  ceviz ağacının gelişmesinin aksamasına, yaprakların damar aralarının  açık yeşil,  damarlarının   kahverengi renk almasına , sürgün uçlrının kurumasına , bir kaç yıl  içersindede  ağacın kurumasına yol açar.

 

Ceviz bahcesi aşılı fidanlarla tesis edilir.Sulama imkanı olmayan

yerlerde çöğürler ,arazideki yerlerinde yerleştirilip sonra aşılanırlar.

Dikim aralıkları zayıf topraklarda  ve yamaç arazilerde 10X10 m.;kuvetli , taban  yerlerde  ise dikim aralığı  12-14 m olarak ayarlanmalıdır.

Fidanlar 60cm.çap ve 60cm .derinlikte açılacak çukura dikileceklerdir.

Çukurun dibine  100-150’şer gram  süper fosfat ve potasyum sülfat gübreleri  konulduktan sonra çukurdan çıkan toprağa yanmış hayvan gübresi  karıştırılarak , fidanlar aşı noktası dışarda kalacak  şekilde

dikilmeli, yanına dikilecek hereğe bağlanmalıdır.Aşılı fidanlar 4-5 yaşından itibaren  verime başlar.Dikim aralıklarını ise  10-12  yaşından sonra doldururlar.Bu zaman zarfında ara ziraatı yapılabilir.( vişne,uygun yerlere fındık,taban yerlerde  tek yıllık bitki.)Ceviz ağacının en iyi anlaşacağı kültür bitkisi asmadır. Fidanların ilk dikim yılında  ve imkan bulunan yerlerde  yılda en az bir defa sulama yapılır. Sonbaharda bir defa derin ,ilkbaharda torak zemininin  uygun olduğu dönemde yüzlek sürüm yapılır.

 

Fidanlar dikimde  4-5 göz üzerinden budanırlar .İlk yılın kış budamasında doruk dal 180cm’den kesilr. Doruk dalın  tepe kısmına yakın boyunlu gözler koparılır. Seçilen ilk ana dalın altındaki kuvvetli sürgünlerde uç alma yapılır. Ancak HARTLEY gibi terminal tomurcukları  verimli olan çeşitlerde uç alma  yapılmaz.

 

ÜRÜN  BUDAMASI :

Ceviz ağaçlarında  verimi artırmak  üzere taç içerisini sıklaştıran fazla kalınlaşmamış dallar dipten, taç yüzeyini oluşturan dallar da 2-3 yıllık dal seviyelerinden budanarak  seyreltimelidir. Ürün budamasında daima çıkarılan dalın kalınlığının bırakılan daldan ince olmasına özen gösterilmelidir.

Ceviz ağacı 100-150 sene gibi ömre sahiptir.

Tekniğine uygun tesis edilmiş bahçelerde ağaç başına verim 120-150kg olmaktadır.

 

STANDART CEVİZ ÇEŞİTLERİNDE ARANAN ÖZELLİKLER:

·                    Ağacın erken meyveye yatması,

·                    Periyodisite göstermemesi

·                    Ağacın verimli  olması

·                    Soğuklar ve  güneş yanıklığına karşı dayanıklı olması,

·                    Ağacın  sağlıklı bir gelişme göstermesi,hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı  olması,

·                    Meyve iriliği, tüketimi   taze olarak  yapılacak ceviz tipleri için çok iri (çap ortalaması38.1mm.’den büyük) kurutmalık cevizler için iri-orta (çap ortalaması 29.1mm.’den büyük) meyve şekli düzgün oval; iriliği mütecanis, kabuklu tane ağırlığı 10g’ dan fazla olması gereklidir.

·                    Meyve kabuğu açık ve parlak renkli,düzgün iki parçanın birbirine sıkıca yapışmış olması, ince  olup  kolayca kırılması gereklidir.

·                    İç kabuktan kolaylıkla b&a